Lancering gezondbinnen.nl: gezond binnen leven voor iedereen Gezond binnenklimaat net zo belangrijk als gezond eten en voldoende bewegen
Op 1 maart is het platform Gezond Binnen gelanceerd. Op gezondbinnen.nl vind je onafhankelijke informatie over waarom een gezond binnenklimaat zo belangrijk is en wat je kunt doen om dit te bereiken. Het doel van de initiatiefnemers – Binnenklimaat Nederland, Heijmans, ISIAQ.nl, Longfonds, Philips, TNO en VELUX – is simpel: iedereen moet gezond binnen kunnen zijn in gebouwen waar gewoond, gewerkt, geleefd, gerecreëerd en gezorgd wordt.
De aandacht voor onze gezondheid is de laatste jaren steeds groter geworden. Gezond eten en voldoende bewegen zijn bekend, maar een gezond binnenklimaat is dat nog te weinig. Dat is gek als je bedenkt dat we gemiddeld negentig procent van onze tijd binnen zijn. Voor veel consumenten is het onduidelijk wat een gezond binnenklimaat inhoudt en wat de effecten zijn als het binnenklimaat niet of onvoldoende op orde is. Met de lancering van platform Gezond Binnen wordt in die behoefte voorzien. Niet alleen voor consumenten, want ook werkgevers, (semi-)overheidsinstellingen en huiseigenaren kunnen op het platform terecht voor informatie en advies.
Productiever in een gezonde binnenruimte Een goed binnenklimaat draagt in belangrijke mate bij aan onze gezondheid en productiviteit. Veel onzichtbare factoren – zoals CO2, fijnstof, luchtvochtigheid en temperatuur – kunnen ongemerkt een negatieve invloed hebben op onze gezondheid. Hoofdpijn en een duf gevoel na een dag werken schrijven we bijvoorbeeld niet toe aan het feit dat we in een slecht geventileerde ruimte hebben gezeten. Een van de doelen van platform Gezond Binnen is dan ook om mensen bewust te maken van de positieve impact van een gezond binnenklimaat. Het platform wil bovendien bijdragen aan de kennisontwikkeling van gebouw-eigenaren en gebruikers/bewoners. Met tools en instrumenten wordt duidelijk wat zij kunnen doen om het binnenklimaat in gebouwen en huizen te verbeteren. Daarnaast zet platform Gezond Binnen in op onderzoek waarmee het effect van een gezond binnenklimaat inzichtelijk wordt gemaakt met feiten en cijfers.
Vorig jaar hebben we voor de eerste keer een oproep gedaan voor inzendingen van studentenprojecten (HBO, Universiteit) waarin onderzoek is gedaan op het gebied van het binnenmilieu (in de breedste zin van het woord). De inzendingen maken kans op een ISIAQ,nl Studentenbeurs, waarmee ze op kosten van ISIAQ.nl de Healthy Buildings Europe conferentie mogen bezoeken.
Alle begin is lastig, maar als bestuur waren wij heel blij met de twee mooie inzendingen die we hebben mogen ontvangen. Na wijs beraad, met terugkoppeling van onze ere-leden is als winnaar uit de bus gekomen:
Bouke Boegheim, met zijn studie naar de relatie tussen mentale gezondheid en het binnenmilieu in de thuiswerk omgeving. Heel actueel in deze tijd. Het abstract van zijn studie is hier te vinden.
Proficiat Bouke! Het is de bedoeling dat Bouke zijn werk gaat presenteren op Healthy Buildings 2021 Europe. Het abstract is inmiddels goedgekeurd Helaas is de conferentie dit jaar online. Hij zal ook spreken op ons eigen ISIAQ.nl symposium dat op 22 april wordt gehouden!
Vanwege het feit dat er sprake is van een online conferentie, hebben we als bestuur besloten ook de andere inzending de mogelijkheid te geven om aan de conferentie deel te nemen. In dit geval was dit het werk van twee studentes van de Avans Hogeschool:
Janneke de Kort en Luca van Ekeren, met hun studie de gezonde woning van de toekomst. Het abstract van hun studie vind je hier.
Proficiat Janneke en Luca! Ook zij hebben een abstract ingediend om hun werk straks te kunnen presenteren, Dat abstract is nog onder review.
Omdat de Healthy Buildings Europe conferentie 2-jaarlijks plaatsvindt zal de ISIAQ.nl studentenbeurs ook iedere 2 jaar worden uitgereikt. Voor de volgende ronde dingen dus studentenprojecten mee die in de periode van 1 november 2020 – 1 november 2022 zijn afgerond (de data enigszins afhankelijk van de data van de conferentie). Kent u projecten die hiervoor in aanmerking zouden kunnen komen. Laat het ons weten of informeer diegene direct!
ISIAQ.nl & TVVL hebben op donderdag 11 juni 2020 de Webinar COVID-19 ventilatie maatregelen in scholen en om veilig de winter door te komen georganiseerd.
Sprekers:
Froukje van Dijken (healthy building specialist bij bba binnenmilieu met een specialisatie op schoolgebouwen) ging in op de praktische toepassing van de installatie-adviezen in scholen.
Piet Jacobs (onderzoeker bij TNO op het gebied van binnenklimaat en energie) vertelde over hoe tochtvrij te ventileren en welke mogelijkheden ventilatiesystemen nog meer bieden zoals koeling en fijnstof filtering.
Zeker 3 miljoen leerlingen brengen hun dagen door in schoolgebouwen. Uit veel onderzoek is bekend dat het binnenmilieu een slechte invloed kan hebben op de leerprestaties. De afgelopen jaren is vanuit de overheid veel geld gestoken in het verbeteren van het binnenmilieu in scholen. Met het programma van eisen voor frisse scholen in de hand zijn er allerlei maatregelen genomen. Deze hebben niet altijd het gewenste resultaat geleverd. Vandaar vanuit ISIAQ.nl een symposium waarbij vier sprekers dit thema vanuit allerlei kanten belichten en mogelijke oplossingen aandragen.
Als bestaande scholen
opgewaardeerd worden naar “klasse B Frisse Scholen” leidt dat tot 7%
verbetering van de leerprestaties. BBA heeft voor de GGD 500 scholen
onderzocht, o.a. met metingen en getoetst aan het PvE Frisse Scholen. Helaas
bleken de meeste scholen in de praktijk niet hoger te komen dan klasse D aan
ventilatie. Maar 11% haalde klasse A of B. De oorzaken lagen vaak op het gebied
van onderhoud, zoals: verstopping van roosters of filters, gesprongen V snaar
in de luchtbehandelingskast, loshangende luchtkanalen, slecht te regelen vloerverwarming.
Op basis van dit onderzoek heeft de gemeente een verbeterplan opgesteld. Zoals “laaghangend
fruit” eerst aanpakken en meerjarige onderhoudscontracten. Nieuw- en verbouw van scholen moet gaan
voldoen aan PvE frisse scholen. Bij de oplevering moet goed worden ingeregeld. Gecheckt
wordt na een jaar ingebruikname door controlemetingen en ervaringen van
gebruikers.
Eerste resultaten veldonderzoek in 21 lagere scholen en SenseLab studies met 335 kinderen
Er blijven problemen bestaan met het
binnenmilieu in klaslokalen, zelfs wanneer aan de beschikbare richtlijnen wordt
voldaan. Zou dit liggen aan het feit dat criteria zijn gebaseerd op een
gemiddelde volwassene? Of omdat deze richtlijnen zich richten op enkelvoudige factoren,
en mogelijke interacties dus niet worden meegenomen? Om hier meer inzicht in te
krijgen is in het voorjaar van 2017 een onderzoek uitgevoerd in 54 klaslokalen van 21 lagere scholen. De
uitkomst laat zien dat 87% last had van lawaai, 63% van geur, 42% van zonlicht
wanneer die scheen, 35% vond de temperatuur in het klaslokaal niet fijn (te
koud of te warm) en 34% had last van temperatuurwisselingen. De belangrijkste
ziekten die werden gerapporteerd waren allergieën (26%), rinitis (17%),
hooikoorts (16%) en eczeem (16%). De kinderen werden verdeeld in zes clusters
gebaseerd op comfortpercepties en belangrijkheid van omgevingsfactoren. De
studie liet ook zien dat verbeteracties van de leraren niet voldoende effect hadden op het comfort van de kinderen.
Pilot in bestaande school met ventilatie, dauwpuntkoeling en elektrostatische luchtfiltering
In het PvE Frisse Scholen is geen prestatie eis opgenomen voor fijnstof. Fijnstof kan van grote invloed zijn op de longcapaciteit van kinderen. Besproken worden diverse filtersystemen en hun effect op het reduceren van fijnstof in de praktijk van een kinderdagverblijf en 2 scholen naast een drukke weg. In een pilot in een middelbare school in Zeis zal komend jaarr de toepassing van verdampingskoeling in combinatie met elektrostatische filtering worden onderzocht om het binnenklimaat te verbeteren. Indien de koeling voldoende effectief is kunnen ook de ramen in de zomer gesloten blijven waardoor alleen gefilterde lucht de klas binnenkomt, wat zal resulteren in lagere fijnstof concentraties in de zomer.
Benadrukt wordt het belang van een integraal
ontwerpproces. Veel winst ten aanzien van het binnenklimaat is te realiseren
met een bouwfysisch goed gebouw, waarbij de techniek voor “het laatst wordt bewaard”.
Zo heeft een goed gebouw een goede isolatiewaarde, maakt gebruik van daglicht,
past op een goede manier zonwering toe, maakt gebruik van bouwmassa en
nachtventilatie en heeft een goede akoestiek. Varianten kunnen worden
doorgerekend met een TCO berekening en dynamische energiesimulatie. Inmiddels
zijn er veel prestatie indicatoren waaraan een gebouw ontwerp te toetsen is,
zoals BREEAM, WELL en nog vele andere. Bij het ontwerpen volgens het PvE frisse
scholen zijn er conflicterende keuzes te maken, waarvan keuze tussen
energiegebruik en binnenmilieu er één is.
9 oktober 2018 heeft ISIAQ.nl in samenwerking met BBA Binnenmilieu een Expert meeting met het thema: PUR & mogelijke (gezondheids)effecten georganiseeerd.
Doel van de bijeenkomst was verzamelen van kennis rondom PUR en mogelijke (gezondheids)effecten en inzicht te krijgen in toepasbaarheid: voor- en nadelen.
Meeting werd geleid door onze gastheer Atze Boerstra (directeur BBA Binnenmilieu). Twee sprekers Andre Meesters (Directeur NVPU – De Nederlandse Vereniging van Polyurethaan Hardschuim-fabrikanten) en Jan Bakker (klinisch arbeidsgeneeskundige NCvB, AMC, Polikliniek Mens en Arbeid) hebben met ons hun inzichten gedeeld. Na een korte pauze met pizza’s werd expert meeting beëindigd met discussie.
Dank aan beide sprekers en Atze Boerstra voor een zeer geslaagde ISIAQ.nl expert meeting van 2018! Beide presentaties vind u in onze Kennisbank.
Hebt u een idee/thema voor de ISIAQ.nl expert meeting in 2019, laat het ons weten!
Van 22 t/m 27 juli heeft weer de twee-jaarlijkse Indoor Air conferentie plaatsgevonden. De conferentie vond deze keer plaats in Philadelphia in het Noord-Oosten van de USA. Een stad met een behoorlijke historie voor Amerikaanse begrippen (…) en natuurlijk ook de beroemde trappen van Rocky Balboa (zijn standbeeld staat er nog! [hoewel niet boven aan de trap…]).
De Indoor Air conferenties worden georganiseerd onder auspiciën van ISIAQ. De organisatie was deze keer in handen van Dr. Michael Waring (Drexel University), Brent Stephens (Illinois Institute of Technology) en Bill Nazaroff (University of California). Inhoudelijk was er natuurlijk weer een vol programma waarover in andere nieuws bericht.
Daarnaast vond tijdens de conferentie ook weer de overdracht plaats naar een nieuw internationaal ISIAQ bestuur. Na twee jaar voorzitterschap van Marcel Loomans (TU Eindhoven; de eerste Nederlander die deze functie heeft mogen vervullen…) werd hij tijdens de algemene ledenvergadering opgevolgd door Marzenna Dudzinska (Lublin University, Polen).
Onderdeel van de algemene ledenvergadering is een korte terugblik op alle activiteiten die zijn uitgevoerd door het bestuur. Gelukkig was er veel te melden. Samengevat kan het uitgedrukt worden in meer transparantie. Conferentiepapers and andere informatie komt nu veel sneller beschikbaar voor ISIAQ leden, een nieuwe website werd gepresenteerd (www.isiaq.org ) en ook een nieuw logo, extra reis awards voor studenten zijn beschikbaar gekomen, procedures voor nieuwe conferenties, etc. zijn beter op papier gezet en met een Code of Conduct sluiten we ook aan bij het feit dat iedereen zich prettig moet kunnen voelen op ISIAQ bijeenkomsten. Tot slot zijn met behoorlijke aanpassingen in de bylaws ook de samenstelling van het bestuur en vervolgens de bijbehorende verkiezingen voor een nieuw bestuur aangepast. Op basis van de reacties die te horen waren tijdens de conferentie en de ledenvergadering zijn de afgelopen twee jaar tot ieders tevredenheid verlopen. Dat was dus een mooie overdracht. De prima ondersteuning door het nieuwe secretariaat mag hierbij zeker niet onvermeld blijven.
In de afgelopen twee jaar is ook geprobeerd om de samenwerking met de Chapters te verbeteren. Linda Hägerhed (University of Borås, Zweden), als Coördinator van de Chapters binnen het bestuur, heeft daarin eerste stappen gemaakt. De link tussen de Chapters en de internationale organisatie is echter niet heel eenvoudig. Natuurlijk is er soms de taalbarrière, maar daarnaast is de insteek van de Chapters ook anders en tussen de Chapters verschillend. Hopelijk blijven de verbeterde contacten bestaan en kunnen die zich die verder ontwikkelen in ieders voordeel!
Tot slot werd een overeenkomst getekend voor de volgende Indoor Air conferentie in 2020. Deze brengt ons naar Zuid-Korea!
In de hoofdrol is Piet Jacobs – penningmeester van ISIAQ.nl. Hij was ook één van de sprekers bij ons symposium Binnenmilieu in energie-efficiënte woningen.
In aanleiding van het symposium Binnenmilieu in energie efficiënte woningen, werden Marcel Loomans (president ISIAQ) en Lada Hensen Centnerová (voorzitter ISIAQ.nl) geïnterviewd door Michel Theeuwen (journalist van Eindhovens Dagblad). Dit heeft geresulteerd in een artikel Vaker naar dokter bij slecht binnenklimaat gepubliceerd 17 mei 2018 in Eindhovens Dagblad.
Tijdens het ISIAQ.nl symposium “Binnenmilieu in energie efficiënte woningen” werd professor Philomena Bluyssen (TU Delft) tot erelid van ISIAQ.nl benoemd. Het symposium werd op 5 april 2018 bij de Technische Universiteit in Eindhoven gehouden.
Foto: Bram Saeys
Prof. Bluyssen was één van de oprichters van ISIAQ.nl in 2000 en de eerste ISIAQ.nl president. Zij werkt sinds 2012 als Hoogleraar Indoor Environment bij de Afdeling Architectural Engineering + Technology van de Technische Universiteit Delft. En daarvoor meer dan 20 jaar bij TNO op het gebied van binnenmilieu. Websites tellen rond de 200 publicaties van haar hand. Waaronder twee standaardwerken “The Healthy Indoor Environment, how to assess occupants wellbeing in buildings” (2013) en “The Indoor Environment Handbook, how to make buildings healthy and comfortable”(2009). Voor de leek volgde “Wat je moet weten over binnenlucht, een eenvoudige gids om jezelf te leren je binnenlucht te verbeteren” in 2015. In de loop van jaren was en is ze zowel in Nederland als in het buitenland betrokken bij baanbrekend internationaal onderzoek, zoals bij veel Europese onderzoeken o.a. Airless, over verontreinigingen in klimaat installaties, en HOPE, over gezondheid in energie-efficiënte gebouwen. Ze heeft ervoor gezorgd dat eind 2016 bij de TUD het SenseLab is geopend. Het SenseLab is opgebouwd rond de vier binnenmilieu factoren lucht, warmte, verlichting en akoestische kwaliteit. Het is een hulpmiddel voor het testen en ervaren van afzonderlijke en combinaties van binnenmilieuomstandigheden en zal bijdragen aan het begrip van en het omgaan met de binnenomgeving. In al die jaren heeft ze actief deelgenomen aan internationale en landelijke ISIAQ activiteiten. Haar werk was en is van groot belang om de politiek en het publiek ervan te overtuigen dat binnenmilieu en met name binnenlucht belangrijk is voor het welzijn en de gezondheid.
De eerste erelid van ISIAQ.nl – Atze Boerstra – werd in 2009 benoemd.
